Της Αρτέμιδος Σπηλιώτη
Μια νέα απόφαση δικαστηρίου έρχεται να αναδείξει τη δεινή θέση στην οποία έχουν περιέλθει χιλιάδες πολίτες που έλαβαν δάνεια σε ελβετικό φράγκο και σήμερα, λόγω της αλλαγής της ισοτιμίας, χρωστούν ποσά που σε κάποιες περιπτώσεις είναι μεγαλύτερα από αυτά που δανείστηκαν. Οι χιλιάδες δανειολήπτες ζητούν η αποπληρωμή του δανείου, που ήταν σε ελβετικά φράγκα, να γίνεται βάσει της ισοτιμίας που ίσχυε κατά την ημέρα έγκρισης του δανείου τους. Ηδη, τόσο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο όσο και ελληνικό δικαστήριο και ειδικότερα το Πρωτοδικείο Ξάνθης έχουν αποδεχθεί το αίτημα τους, αφήνοντας έκθετες τις τράπεζες για τις αδιαφανείς πρακτικές τους.
Η τελευταία απόφαση, μετά από αυτήν της Ξάνθης, που εκδόθηκε από ελληνικό δικαστήριο της περιφέρειας αφορά δάνειο που είχε καταγγελθεί ως «κόκκινο» και ήταν θέμα ημερών να εκδοθεί διαταγή πληρωμής, κατάσχεσης και να δρομολογηθεί ο πλειστηριασμός. Ωστόσο, με προσωρινή διαταγή που εκδόθηκε ο δανειολήπτης γλίτωσε την πρώτη κατοικία του…
Οπως εξηγεί η δικηγόρος Αριάδνη Νούκα που χειρίζεται την υπόθεση, ο δανειολήπτης ζήτησε και πέτυχε την έκδοση προσωρινής διαταγής με την οποία υποχρεώθηκε «η τράπεζα να ανέχεται την καταβολή των δόσεων με την αρχική ισοτιμία ελβετικού φράγκου – ευρώ και όχι με τη συναλλαγματική ισοτιμία που έθετε η τράπεζα και επιβάρυνε περίπου κατά 35% τόσο τη δόση του όσο και το αρχικό κεφάλαιο. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύτηκε συγχρόνως και η κατοικία του -που ήταν η κύρια- από ενδεχόμενο πλειστηριασμό. «Προσβλέπω ότι αναμένεται σωρεία θετικών δικαστικών αποφάσεων που στηριζόμενες στην αρχή της διαφάνειας των δανειακών συμβατικών όρων καθώς και στις αρχές της καλής πίστης και χρηστών συναλλακτικών ηθών θα δώσουν οριστικό τέλος στην επί χρόνια άδικη αντιμετώπιση των δανειοληπτών και θα οδηγήσουν στον απεγκλωβισμό τους, ο οποίος επιβάλλεται μεταξύ άλλων και λόγω των δυσχερών οικονομικών συνθηκών» δήλωσε στην «Εφ.Συν.» η Αρ. Νούκα.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Το δάνειο των 141.000 ευρώ, με μηνιαία δόση 1.140 ευρώ, εξυπηρετούνταν κανονικά μέχρι το 2010. Το 2014, λόγω της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων και με δεδομένο ότι η μηνιαία δόση ανερχόταν στα περίπου 1.530 ευρώ, ο δανειολήπτης χρησιμοποίησε τον νόμο 4224/2013 ώστε να καταβάλλει το 20% της τελευταίας ενήμερης δόσης.
Η τράπεζα δεν δέχτηκε τις καταβολές και τα ποσά που κατέβαλλε ο δανειολήπτης τα οποία χρέωνε σε πιστωτική κάρτα(!). Ετσι, φέτος τον Απρίλιο ο συγκεκριμένος πολίτης βρέθηκε προ της δυσάρεστης έκπληξης: καταγγελία του δανείου του, με την τράπεζα να του ζητά εντός 5 ημερών να πληρώσει το ποσό των 162.000 ευρώ, όταν σε διάστημα επτά ετών είχε καταβάλει 65.000 ευρώ για ένα δάνειο 141.000 ευρώ. Εάν όμως το υπόλοιπο του δανείου υπολογιστεί με βάση την ισοτιμία που ίσχυε την ημέρα έγκρισης του δανείου, το οφειλόμενο ποσό ανέρχεται σε 63.236 ευρώ.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Πώς αντιμετώπισαν άλλες χώρες το πρόβλημα
Τα πολυδιαφημισμένα από τις τράπεζες «δάνεια σε ελβετικό φράγκο» δεν αποτελούν ελληνικό… φαινόμενο. Δικαστικές αρχές των κρατών-μελών της Ε.Ε. και άλλων χωρών της Ευρώπης επιχειρούν να το αντιμετωπίσουν σε παραλληλία πολιτικών αποφάσεων του Ευρωκοινοβουλίου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε σχετικά σε υπόθεση από την Ουγγαρία, αναγνωρίζοντας ότι οι δανειολήπτες που καταφεύγουν σε τέτοια πιστωτικά προϊόντα θα πρέπει να είναι αναλυτικά ενημερωμένοι από τα τραπεζικά ιδρύματα, καθώς το παιχνίδι των συναλλαγματικών ισοτιμιών απαιτεί ειδικές γνώσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις δικαστικές αρχές σε κράτη της Ευρώπης ζητούν οι καταβολές να γίνονται με την ισοτιμία της αρχικής λήψης του δανείου, με αποτέλεσμα να αφομοιώνονται τα καταβλητέα ποσά, προσφέροντας ανακούφιση σε νοικοκυριά που αγόρασαν σπίτια κυρίως με δανεισμό με ρήτρα ελβετικού φράγκου.
Ισπανία: Τον Μάρτιο του 2013 αναφέρθηκε σε σχετική βιβλιογραφία η έκδοση απόφασης του Πρωτοδικείου της Βαρκελώνης που δικαίωνε δικηγόρο-δανειολήπτη δανείου σε ελβετικό φράγκο, καθώς δεν είχε ενημερωθεί επαρκώς για τους κινδύνους εν όψει της μεταβλητότητας της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Κροατία: Το καλοκαίρι του 2013 δικαστήριο στην Κροατία αποφάσισε, κατόπιν άσκησης ομαδικής αγωγής 75.000 δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο, υπέρ της μεταβολής του ύψους της οφειλής στο τοπικό νόμισμα με τη σχέση συναλλαγματικής ισοτιμίας της ημέρας εκταμίευσης του δανείου, λόγω της ελλιπούς πληροφόρησης των δανειοληπτών εκ μέρους των οκτώ εναγόμενων πιστωτικών ιδρυμάτων σχετικά με τον συναλλαγματικό κίνδυνο.
Μαυροβούνιο: Τον Νοέμβριο του 2013, το Εφετείο της Ποντγκόριτσα, επί σχετικής αγωγής διέταξε τη διενέργεια χρηματοοικονομικής μελέτης για το κατά πόσο η αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου οδηγεί σε κέρδη αυτών από τη συναλλαγματική μεταβολή πέραν του επιτοκίου.
Ουγγαρία: Στα μέσα Δεκεμβρίου 2013, το ανώτατο δικαστήριο αποφάνθηκε περί της εγκυρότητας των συναπτόμενων σε ελβετικό φράγκο δανειακών συμβάσεων καλώντας τα κατώτερα δικαστήρια ναι μεν να δέχονται την εγκυρότητα των εν λόγω δανείων, αλλά να μεταβάλλουν τους όρους λειτουργίας τους, όπου αρμόζει, επί τη βάσει τυχόν πλημμελούς πληροφόρησης των δανειοληπτών από τα πιστωτικά ιδρύματα.
Ισλανδία: Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας έκρινε παράνομα τα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με ξένα νομίσματα, με αποτέλεσμα να μη χρειάζεται πλέον τα νοικοκυριά να καλύπτουν τις απώλειες (από την υποτίμηση) της ισλανδικής κορόνας.
